In deze digitale tijdperk is bijna elke freelancer en MKB-ondernemer wel online te vinden. Da’s natuurlijk heel handig en efficiënt, maar helaas schuilen er ook risico’s in de online wereld. Cybercrime, misdaden waarbij internet de hoofdrol speelt, ligt altijd op de loer. Het kan je zomaar overkomen, en de kans is niet gering. Daarom is het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de verschillende soorten cybercriminaliteit, zodat je jezelf en je bedrijf kunt wapenen tegen deze onzichtbare tegenstander. Laten we eens kijken naar wat het precies is en waarom het juist voor kleinere ondernemingen zo’n heet hangijzer is.
Wat is Cybercrime?
Cybercrime, de schaduwzijde van ons digitale bestaan, is criminele activiteit die plaatsvindt via het internet. Dit gaat van fraude tot het stelen van gegevens. Voor ondernemers is het een hot topic, aangezien bewustzijn over cybercrime synoniem staat voor het beveiligen van je bedrijf in de 21e eeuw. Een goede kennis van wat cybercrime inhoudt, is daarmee niet alleen slim, maar ook noodzakelijk voor het modern ondernemerschap. Je leert zo de risico’s in te schatten en adequaat te reageren.
Impact van Cybercrime op Freelancers en MKB
Waarom zouden cybercriminelen hun pijlen richten op freelancers en het midden- en kleinbedrijf? Simpel: kleinere bedrijven denken vaak dat ze onder de radar vliegen, waardoor de beveiliging niet altijd op orde is. Dat maakt ze een makkelijk doelwit. De impact van cybercrime op dergelijke bedrijven kan enorm zijn. Denk aan financieel verlies, reputatieschade en verstoring van de bedrijfsvoering.
Laten we een paar voorbeelden nemen:
- Financieel: Niet alleen directe diefstal van geld, maar denk ook aan de kosten voor het herstel van systemen.
- Data: Gevoelige informatie kan op straat komen te liggen, met alle gevolgen van dien.
- Vertrouwen: Als klanten merken dat hun gegevens niet veilig zijn, kunnen ze je de rug toekeren.
Vooral kleinere ondernemers kunnen zich vaak niet dezelfde uitgebreide beveiligingsmaatregelen veroorloven als grote corporaties. Dit maakt kennis en voorbereiding je sterkste wapens in de strijd tegen cybercriminaliteit.
Soorten Cybercrime
In de wirwar van het online zakendoen is het gemakkelijk verstrikt te raken in de netten van cybercriminelen. Net zoals in de echte wereld verschillende misdrijven bestaan, kent de digitale wereld ook haar eigen ‘specialiteiten’. Het identificeren en begrijpen van de meest voorkomende vormen van cybercriminaliteit is de eerste stap naar een veiliger bedrijf. Laten we eens duiken in de donkere hoekjes van het internet waar deze criminele activiteiten broeden en bekijken hoe jij je hiertegen kunt wapenen.
Phishing
Phishing is een slinkse manier waarop oplichters proberen jouw persoonlijke gegevens te hengelen. Alsof ze een aas uitzetten, sturen ze e-mails of berichten die er betrouwbaar uitzien, maar in werkelijkheid malafide links of bijlagen bevatten. Klik je hierop, dan kunnen zij bijvoorbeeld toegang krijgen tot je wachtwoorden, creditcardgegevens of andere vertrouwelijke informatie.
Denk hierbij aan e-mails die als twee druppels water lijken op berichten van je bank of een bekende webwinkel, compleet met logo en huisstijl. De boodschap is vaak dat er iets mis is met je account en dat je snel actie moet ondernemen. Voor freelancers kan dit bijvoorbeeld een nepfactuur zijn van een ‘klant’, terwijl voor MKB het een ‘spoedverzoek’ kan zijn om betalingsgegevens te bevestigen. Scherp blijven en goed controleren of afzenders kloppen, is dus het devies.
Malware
Malware, of kwaadaardige software, is een verzamelnaam voor verschillende soorten schadelijke software die ontworpen zijn om je systeem binnen te dringen en chaos te veroorzaken. Het kan variëren van een virus dat je bestanden corrumpeert tot een trojan die stilletjes je bedrijfsgeheimen steelt. Hieronder vallen enkele beruchte vormen:
- Virussen: Deze zelfstandig replicerende bedreigingen knoeien met de inhoud van andere programma’s of bestanden, zodat ze zich kunnen verspreiden wanneer de geïnfecteerde software draait.
- Wormen: Een worm kan zichzelf verspreiden zonder enige menselijke interactie en maakt vaak gebruik van netwerken om zich te vermenigvuldigen, waarbij het complete systemen kan vertragen of laten crashen.
- Trojans: Deze misleiders doen zich voor als onschuldige software, maar geven hackers toegang tot je systeem. Denk hierbij aan de digitale versie van het Paard van Troje.
Maar er zijn meer varianten:
- Spyware: Software die je online activiteiten in het geheim monitort en gegevens verzamelt.
- Adware: Ongewenste software die advertenties toont of omleidt naar reclamesites.
- Ransomware: Hierover meer in het volgende segment.
Voor freelancers kunnen malware-aanvallen betekenen dat hun werk systematisch vernietigd wordt, terwijl MKB bedrijven op grotere schaal hun netwerken en klantgegevens kunnen zien verdwijnen. Basisregels als niet onbekende bijlagen openen en goede antivirussoftware installeren zijn cruciaal om deze digitale plagen buiten de deur te houden.
Meer Geavanceerde Cybercrime
Na ons te verdiepen in de basisvormen van cybercriminaliteit, is het tijd om een stapje verder te gaan. Als je denkt aan een internetaanval, denk je misschien aan een slimme tiener die in een donkere kamer zit te hacken, maar in werkelijkheid zijn het vaak geraffineerde criminele operaties. Deze sectie zal je blik verruimen naar meer geavanceerde vormen van cybercrime die net zoveel schade kunnen aanrichten bij kleinere bedrijven, zo niet meer. Bereid je voor op een inkijkje in sommige van de meest geraffineerde en vernietigende aanvalstypen die er zijn.
DDoS-aanvallen
Voel jij je weleens alsof je wordt overstelpt met taken en verzoeken? Zo ja, dan kun je je misschien voorstellen hoe een DDoS-aanval (Distributed Denial of Service) werkt. Bij zo’n aanval wordt een website overspoeld met verkeer, afkomstig van vele verschillende bronnen, waardoor de server zijn taken niet meer aankan en in het ergste geval compleet plat gaat.
Stel je voor, jouw webshop ineens niet meer bereikbaar voor klanten:
- Verkeersoverload: Vergelijkbaar met het hebben van te veel klanten die tegelijkertijd je winkel binnen stormen.
- Vertragingen en uitvallen: Als de lift het begeeft omdat iedereen tegelijk naar boven wil.
- Service denial: Bewegwijzering naar je shop die onder de menigte verdwijnt.
Dergelijke aanvallen kunnen freelancers beroven van essentiële online service en MKB-ondernemers van hun broodnodige digitale aanwezigheid. En het lastige is dat het verkeer van zo’n aanval van overal kan komen, als een plotselinge hoosbui.
SQL-injectie
Dit klinkt misschien als een medische procedure, maar het is een stuk minder onschuldig. SQL-injectie is een sluwe aanval waarbij kwaadwillenden schadelijke codes ‘injecteren’ in databases via de invoervelden op websites. Het doel? Het manipuleren van de database om zo gegevens te stelen of corrupt te maken.
Zie het als iemand die een verkeerde formule in een bestelling zet, waardoor:
- Ongeoorloofde toegang: Net zoals iemand die ongemerkt achter de toonbank sluipt.
- Diefstal van gegevens: Vergelijkbaar met iemand die de kas leeghaalt terwijl je niet kijkt.
- Verlies van integriteit: Alsof iemand roddels verspreidt die je reputatie kunnen schaden.
Bedrijven met klantgegevens, bestelhistorie, of zelfs simpele contactformulieren kunnen het risico lopen op dit soort aanvallen, waarbij de impact net zo schadelijk kan zijn als een storm die je archiefkast met klantinformatie meeneemt.
Cryptojacking
En dan is er nog cryptojacking, wat klinkt alsof iemand je cryptomunten ‘jat’, en dat is niet eens zo ver bezijden de waarheid. Bij cryptojacking gebruiken hackers stiekem jouw computerbronnen om cryptocurrency te minen zonder dat jij dit doorhebt. Ze installeren verborgen software waarmee ze op jouw kosten cryptomunten delven.
Stel het je zo voor:
- Verborgen mijners: Net als stiekeme goudzoekers die ‘s nachts je achtertuin omwoelen.
- Prestatieproblemen: Je computer of server wordt een trage ezel omdat iemand anders ermee op hol slaat.
- Energieverbruik: Je elektriciteitsrekening schiet omhoog, alsof je onzichtbare gasten in huis hebt die continu het licht aan laten.
Voor ondernemers betekent dit dat de middelen die bedoeld zijn om hun bedrijf vooruit te helpen, worden misbruikt, wat kan leiden tot tragere systemen en onnodige kosten. De ‘digitale goudkoorts’ kan dus ook bij jou op de stoep staan, zonder dat je het weet.
Met deze kennis van geavanceerde cybercriminaliteit kunnen we ons nu richten op concrete stappen om je digitale fort te versterken en bedreigingen buiten de deur te houden. In het volgende deel van dit artikel delen we basisbeveiligingstips en het noodplan voor het geval je toch het slachtoffer wordt van cybercrime. Wapen je met kennis, wees voorbereid!
Preventie en Actie
Wat kun je doen om je bedrijf te beschermen tegen de sluwe streken van cybercriminelen? Dat is de gouden vraag. In dit deel duiken we in de praktische tips rond basisbeveiliging en de stappen die je kunt ondernemen als je toch het slachtoffer wordt. Want een gewaarschuwd mens telt voor twee, vooral in de digitale wereld.
Basisbeveiligingstips
Een stevige deur heeft een goed slot nodig. Hetzelfde geldt voor je online bedrijfsdeuren. Hier zijn een paar simpele maar doeltreffende stappen om je cyberveiligheid te verhogen:
- Sterke wachtwoorden: Kies voor complexe wachtwoorden en verander ze regelmatig. Dit is als een goed hangslot op je data.
- Tweefactorauthenticatie: Voeg een extra beveiligingslaag toe met een code via je telefoon. Zo net als een dubbele verificatie bij de ingang.
- Actuele software: Zorg dat je besturingssystemen en programma’s up-to-date zijn. Vergelijk het met het tijdig vervangen van versleten sloten.
- Back-ups: Maak regelmatig back-ups van belangrijke gegevens. Als je laptop gestolen wordt, heb je tenminste nog je data in de cloud.
- Train je team: Informeer je personeel over de risico’s en manieren om cyberaanvallen te herkennen. Kennis is macht.
Wat te doen bij een Cyberaanval
Je bent gehackt. Wat nu? Adem in, adem uit en volg dit noodplan:
- Identificeer de oorzaak van de cyberaanval: Zorg dat je weet hoe een cyberaanval eruitziet om snel te kunnen handelen.
- Isoleer je systemen: Verbrak de verbindingen om verdere verspreiding van malware te voorkomen.
- Wissel van wachtwoorden: Verander alle wachtwoorden om ongeautoriseerde toegang te blokkeren.
- Meld het incident: Bij ernstige datalekken moet je dit melden bij de Autoriteit Persoonsgegevens.
- Schakel experts in: Overweeg een cybersecuritybedrijf in te huren voor herstel en preventie van toekomstige aanvallen.
Krijg Direct Ondersteuning bij incidenten
De meest
Veelgestelde vragen
Wat zijn de meest voorkomende vormen van cybercrime tegen ZZP'ers en MKB?
Cybercriminaliteit omvat een breed scala aan activiteiten, maar de meest voorkomende vormen die ZZP'ers en MKB treffen, zijn phishing-aanvallen, ransomware, identiteitsdiefstal, en DDoS-aanvallen. Deze aanvallen kunnen leiden tot financiële verliezen, datalekken en reputatieschade.
Hoe kan ik mijn bedrijf beschermen tegen ransomware-aanvallen?
Bescherming tegen ransomware vereist een meerlaagse beveiligingsaanpak. Zorg ervoor dat uw software up-to-date is, maak regelmatig back-ups van belangrijke bestanden, train uw medewerkers in het herkennen van verdachte e-mails en gebruik betrouwbare beveiligingssoftware.
Wat moet ik doen als ik het slachtoffer ben van een phishing-aanval?
Als u het slachtoffer bent van een phishing-aanval, wijzig dan onmiddellijk alle betrokken wachtwoorden en neem contact op met uw bank als er financiële informatie is gecompromitteerd. Meld het incident ook bij de relevante autoriteiten.
Zijn kleine bedrijven echt een doelwit voor cybercriminelen?
Ja, kleine bedrijven zijn vaak doelwitten voor cybercriminelen omdat ze meestal minder beveiligingsmaatregelen hebben dan grotere organisaties. Dit maakt ze kwetsbaarder voor aanvallen.
Aanvullende bronnen
Het onderwerp cybercrime is zowel breed als diep, en er is een schat aan informatie beschikbaar voor wie zijn kennis wil uitbreiden. Hier zijn enkele aanbevolen Nederlandstalige bronnen die jou als freelancer of MKB’er kunnen helpen om je nog verder te verdiepen in de wereld van cyberveiligheid.
Websites:
- Veiliginternetten.nl – Een initiatief van de Nederlandse overheid dat praktische informatie biedt over hoe je veilig kunt internetten. Het staat vol met tips en adviezen die gemakkelijk te begrijpen en toe te passen zijn. Ga naar de website
- Cybercrimeinfo.nl – Deze website is een echte informatiegoudmijn als het gaat om cybercrime. Je vindt er nieuws, uitleg en preventietips over verschillende vormen van cybercriminaliteit. Bezoek Cybercrimeinfo
- Autoriteit Persoonsgegevens – Voor informatie en richtlijnen omtrent datalekkage en het beschermen van persoonsgegevens kun je niet om de Autoriteit Persoonsgegevens heen. Leer meer over data bescherming
Boeken:
- “Cybersecurity voor Dummies” – Door Lawrence C. Miller. Dit boek legt op begrijpelijke wijze de basisprincipes van cybersecurity uit en is zeer geschikt voor degenen die nieuw zijn op dit gebied. Verkrijgbaar op bol.com
Artikelen:
- “De 5 meest voorkomende cyberaanvallen op het mkb” – Een artikel van MKB Servicedesk dat inzicht geeft in de voornaamste risico’s voor het mkb op het gebied van cybercriminaliteit. Lees het artikel
YouTube kanalen:
- SIDN – Het YouTube-kanaal van de Stichting Internet Domeinregistratie Nederland bevat video’s die je meer leren over internetveiligheid. Bekijk de video’s
